Tarihin izini sürmeyi seviyorsanız, muhtemelen Mısır Piramitleri'ni, İngiltere'deki Stonehenge'i ya da Mezopotamya şehirlerini görmeyi hayal etmişsinizdir.
Ama şimdi, insanlık tarihine dair bildiklerimizi kökten değiştiren, arkeoloji ve tarih tutkunlarının yeni gözdesi Taş Tepeler, tüm ezberleri bozuyor!
Dünyanın Gözü Taş Tepeler'de
Taş Tepeler, Göbeklitepe başta olmak üzere Karahantepe, Sefertepe, Sayburç gibi en az 12 farklı arkeolojik alanı kapsayan geniş kapsamlı bir proje. Burada ortaya çıkarılan anıtsal yapılar, günümüzden yaklaşık 12.000 yıl öncesine, yani Neolitik Dönem'in en erken evresine tarihleniyor.
Bu da demek oluyor ki, bu bölgedeki yapılar, Stonehenge'den yaklaşık 6000 yıl, piramitlerden ise 7000 yıl önce inşa edildi.
Eğer daha önce kadim yapılara bakıp, "İnsanlar o zamanlarda bunu nasıl yapmışlar?" diye düşündüyseniz, Göbeklitepe'nin devasa dikilitaşları ya da Karahantepe'nin büyüleyici heykelleri arasında çok daha baş döndürücü bir hikâyeyle baş başa kalacaksınız. Gerçekten şaşırmaya hazır olun!
👉 Taş Tepeler hakkında daha fazla bilgi için:10 Soruda Taş Tepeler
Taş Tepeler İnsanlık Tarihini Değiştiriyor
Taş Tepeler'i bu kadar özel yapan yalnızca çok eski olması değil. Göbeklitepe (yaklaşık MÖ 9600) ve Karahantepe (yaklaşık MÖ 10.000) gibi Taş Tepeler yerleşmeleri, Neolitik Dönem'in en erken evrelerine ait; anıtsal ve toplumsal amaçla inşa edilmiş yapılara ev sahipliği yapıyor.
İngiltere'deki Stonehenge (yaklaşık MÖ 2500), dev taş bloklardan oluşan dairesel planıyla genellikle törensel bir alan olarak kabul edilir. Mısır'daki Keops Piramidi (yaklaşık MÖ 2580), Firavun Khufu için inşa edilmiş ve çoğu araştırmacı tarafından mezar olarak değerlendirilen anıtsal bir yapıdır. Peru'daki Caral piramitleri (yaklaşık MÖ 2600) ise Güney Amerika'daki en eski şehirleşme örneklerinden biridir ve kamusal-törensel mimarisiyle dikkat çeker.
Bu yapılar, farklı coğrafyalarda ve uygarlık tarihinin farklı aşamalarında ortaya çıkmıştır. Taş Tepeler'i benzersiz kılan asıl unsur ise henüz tarımın, yazının, metalin, hatta çanak çömleğin bile olmadığı bir dönemde insanların birlikte düşünmüş, birlikte çalışmış ve sembolik anlam taşıyan büyük yapılar inşa etmiş olmalarıdır.
Taş Tepeler'deki kabartmalar ve semboller, o dönemin insanlarının karmaşık bir toplumsal yapıya sahip olduklarını, doğayla kurdukları ilişkiyi mitlere dönüştürerek taşa kazıdıklarını gösteriyor. Yerleşik hayata geçişle birlikte toplumu bir arada tutan bu anlatılar, büyük olasılıkla dönemin sanatçıları ve hikâye anlatıcıları tarafından şekillendirildi.
Göbeklitepe'nin keşfiyle birlikte anladık ki insanlar, henüz tarımı bile keşfetmemişken yalnızca hayatta kalmak için değil; bir araya gelmek, paylaşmak ve ortak anlamlar üretmek için büyük yapılar inşa ediyorlardı.
Bu da uzun yıllar boyunca kabul gören "önce tarım, sonra yerleşim" tezini geçersiz kılıyor.
Artık biliyoruz ki insanlar önce topluluk oluşturmuş, birlikte yaşamaya başlamış, anıtsal yapılar inşa etmiş ve daha sonra tarımı geliştirmiştir.
Üstelik Taş Tepeler yalnızca Göbeklitepe ya da Karahantepe'den ibaret değildir. Yaklaşık 200 kilometrekareye yayılmış en az 12 farklı arkeolojik alandan oluşur. Bu da bölgenin, Neolitik Dönem boyunca uzun süreli ve kapsamlı bir kültürel merkez olarak işlev gördüğünü gösterir.
Bugün Taş Tepeler, yalnızca Türkiye'nin değil, insanlığın ortak geçmişine dair kolektif hafızamızda saklı en eski izleri gün yüzüne çıkaran eşsiz bir arkeolojik alan olarak öne çıkıyor.
👉 Taş Tepeler'e seyahat planı yapacaklara ipuçları:Şanlıurfa'da Mutlaka Görmeniz gereken 12 Yer
Taş Tepeler'i Kendi Gözünüzle Keşfedin
Taş Tepeler bölgesindeki anıtsal yapıları, sesli ve yazılı anlatımlar, görseller, videolar ve 3D modellerle keşfetmek ister misiniz?
📱Stone Mounds uygulamasını hemen indirin ve Göbeklitepe, Karahantepe gibi alanları yerinde ya da uzaktan, doğrudan kazı başkanlarından alınan en güncel bilgilerle deneyimlemeye başlayın.
